تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis) یکی از روش‌های اصلی برای ارزیابی ارزش واقعی سهام شرکت‌ها است. این روش بر داده‌های مالی، عملکرد شرکت، وضعیت اقتصادی و عوامل صنعتی تمرکز دارد تا مشخص کند که آیا یک سهم برای سرمایه‌گذاری مناسب است یا خیر.
صورت‌های مالی، مهم‌ترین منبع اطلاعات برای تحلیل بنیادی هستند. سه صورت مالی اصلی عبارت‌اند از:
این گزارش عملکرد مالی شرکت را در یک بازه زمانی مشخص نشان می‌دهد و شامل:
درآمد (Sales/Revenue): کل مبلغی که شرکت از فروش محصولات یا خدمات خود کسب کرده است.
سود ناخالص (Gross Profit): درآمد شرکت پس از کسر هزینه‌های مستقیم تولید.
سود عملیاتی (Operating Profit): سود حاصل از فعالیت‌های اصلی شرکت.
سود خالص (Net Profit): میزان سودی که پس از کسر تمام هزینه‌ها و مالیات باقی می‌ماند.
این گزارش نشان‌دهنده وضعیت دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام است.
دارایی‌ها: شامل دارایی‌های جاری (نقدی، حساب‌های دریافتنی) و دارایی‌های غیرجاری (ماشین‌آلات، ساختمان).
بدهی‌ها: شامل بدهی‌های جاری (وام‌های کوتاه‌مدت) و بدهی‌های بلندمدت.
حقوق صاحبان سهام: میزان سرمایه‌گذاری سهامداران در شرکت.
این گزارش نقدینگی ورودی و خروجی شرکت را نشان می‌دهد و شامل:
جریان نقد عملیاتی: میزان نقدینگی حاصل از فعالیت‌های اصلی شرکت.
جریان نقد سرمایه‌گذاری: پولی که برای خرید دارایی‌های جدید یا سرمایه‌گذاری صرف شده است.
جریان نقد تأمین مالی: میزان پول دریافت‌شده یا پرداخت‌شده برای تأمین مالی شرکت.
نسبت‌های مالی ابزارهایی برای تحلیل وضعیت شرکت هستند. برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
نسبت P/E (قیمت به سود): قیمت سهام تقسیم بر سود هر سهم. مقدار بالاتر نشان‌دهنده گران بودن سهم نسبت به سودآوری آن است.
نسبت PEG: نسبت P/E تقسیم بر نرخ رشد سود. مقدار کمتر از ۱ نشان‌دهنده ارزش مناسب است.
نسبت بدهی به دارایی: میزان بدهی شرکت نسبت به دارایی‌ها. مقدار بالا نشان‌دهنده ریسک بیشتر است.
نسبت جاری: دارایی‌های جاری تقسیم بر بدهی‌های جاری. مقدار بالاتر از ۱ نشان‌دهنده توانایی شرکت در پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت است.
مقایسه عملکرد مالی در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که آیا شرکت در حال رشد است یا خیر.
بررسی گزارش‌های مدیریتی و چشم‌انداز آینده می‌تواند به پیش‌بینی رشد شرکت کمک کند.
بررسی شرایط بازار و جایگاه شرکت در صنعت.
مقایسه عملکرد مالی شرکت با رقبای اصلی.
نرخ بهره، تورم و سیاست‌های مالی دولت.
تأثیر تغییرات نرخ ارز بر شرکت‌های صادراتی و وارداتی.
تحلیل بنیادی به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا ارزش واقعی یک شرکت را بر اساس داده‌های مالی، عملکرد عملیاتی و شرایط اقتصادی ارزیابی کنند. با بررسی دقیق صورت‌های مالی، نسبت‌های مالی و شرایط صنعت، می‌توان تصمیمات سرمایه‌گذاری آگاهانه‌تری گرفت.
