حقوق کودک یک حوزه بسیار مهم و حساس در حقوق بشر است که در سطح جهانی به آن توجه زیادی شده است. قوانین مختلفی برای حمایت از حقوق کودکان در سطوح ملی و بینالمللی وجود دارد. در اینجا به برخی از مهمترین قوانین و اصولی که برای حمایت از حقوق کودکان وضع شدهاند، اشاره میکنیم:
تاریخ تصویب: این کنوانسیون در تاریخ 20 نوامبر 1989 توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد تصویب شد و از 2 سپتامبر 1990 اجرایی گردید.
هدف: این کنوانسیون بهطور کلی هدف خود را حمایت از حقوق کودک در تمامی ابعاد زندگی از جمله آموزش، بهداشت، حفاظت از کودک در برابر سوءاستفاده و استثمار، و دسترسی به عدالت بیان کرده است.
اصول اصلی: این کنوانسیون بر چهار اصل اصلی تأکید دارد:
عدم تبعیض: حقوق کودک باید بدون توجه به نژاد، رنگ، جنسیت، مذهب و دیگر ویژگیها تأمین شود.
در نظر گرفتن منافع عالیه کودک: هر تصمیمی که در رابطه با کودک اتخاذ میشود باید به نفع او باشد.
حق زندگی و رشد: هر کودک باید حق حیات و رشد کامل داشته باشد.
حق مشارکت: کودکان باید در تصمیمات مربوط به زندگی خود مشارکت داشته باشند.
تاریخ تصویب: این قانون در سال 1381 به تصویب رسید و بر اساس آن، حمایتهای قانونی و قضائی برای حفاظت از کودکان در برابر آزار، سوءاستفاده، و استثمار پیشبینی شده است.
مفاد مهم: در این قانون، بر لزوم تأمین نیازهای کودکان در حوزههای آموزشی، بهداشتی، اجتماعی و قضائی تأکید شده است. همچنین، مجازاتهایی برای کسانی که حقوق کودکان را نقض میکنند، در نظر گرفته شده است.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) بهطور ویژه بر بهبود وضعیت سلامت کودکان تمرکز دارد. قوانین و استانداردهایی برای مقابله با بیماریها، سوءتغذیه و مشکلات بهداشتی کودکان در سطوح جهانی تنظیم شده است.
علاوه بر کنوانسیون حقوق کودک، اسناد و قوانین بینالمللی دیگری نیز برای حمایت از حقوق کودکان در زمینههای مختلف وجود دارند. بهعنوان مثال:
پروتکل اختیاری در خصوص فروش کودکان، فحشا و پورنوگرافی: این پروتکل در سال 2000 به تصویب رسید و هدف آن مبارزه با استثمار جنسی کودکان است.
موافقتنامههای حفاظت از کودکان در برابر کار اجباری: این موافقتنامهها، کودکانی را که در شرایط سخت و خطرناک کار میکنند، تحت پوشش قرار میدهند.
در کنار تصویب قوانین، آموزش و آگاهیبخشی به والدین، معلمان، کارمندان اجتماعی و دیگر افرادی که با کودکان در ارتباط هستند، برای جلوگیری از نقض حقوق کودکان بسیار مهم است. این آموزشها کمک میکنند تا افراد بتوانند حقوق کودکان را درک کرده و بهطور مؤثری از آنها حمایت کنند.
این قوانین و پروتکلها نشاندهنده تلاشهای جهانی برای حمایت از حقوق کودک و تضمین محیطی امن، سالم و توسعهدهنده برای آنها هستند.