اینترنت اشیا (Internet of Things یا IoT) به شبکهای از اشیا و دستگاههای فیزیکی اطلاق میشود که به اینترنت متصل هستند و میتوانند دادهها را جمعآوری، ارسال و دریافت کرده و بهصورت هوشمندانه با یکدیگر یا با کاربران تعامل داشته باشند. این اشیا شامل سنسورها، لوازم خانگی، خودروها، تجهیزات صنعتی و بسیاری از دستگاههای دیگر هستند که با استفاده از فناوریهای ارتباطی به رایانهها یا سرورها متصل میشوند.
دستگاهها و حسگرها:
اشیای فیزیکی که دادهها را از محیط جمعآوری میکنند (مانند سنسور دما، دوربین، یا ردیاب GPS)
اتصالات شبکهای:
برای ارسال و دریافت دادهها از طریق اینترنت (مانند Wi-Fi، بلوتوث، 5G، یا LoRaWAN)
مرکز پردازش داده (اغلب در رایانهها یا سرورهای ابری):
دادهها پس از جمعآوری به رایانهها یا سامانههای تحلیلی منتقل میشوند و در آنجا پردازش، تحلیل و ذخیره میگردند.
رابط کاربری یا سیستم کنترلی:
کاربر میتواند از طریق یک نرمافزار یا اپلیکیشن در رایانه یا گوشی، با دستگاههای متصل تعامل داشته باشد.
پردازش دادهها:
دادههای جمعآوریشده توسط دستگاههای IoT اغلب به رایانهها یا سرورهای ابری منتقل میشوند تا تحلیل، ذخیرهسازی و تصمیمگیری در آنها انجام گیرد.
مدیریت و کنترل:
رایانهها بهعنوان واسط کاربری و کنترلی عمل میکنند، بهطوریکه کاربر از طریق آنها میتواند رفتار اشیای متصل را مدیریت کند (مثلاً کنترل هوشمند دمای خانه).
نمایش اطلاعات:
اطلاعات گردآوریشده از حسگرها و دستگاهها توسط رایانهها به شکل نمودارها، داشبوردها یا گزارشهای تحلیلی نمایش داده میشود.
توسعه و برنامهنویسی:
اغلب برنامهنویسی و پیکربندی دستگاههای IoT از طریق محیطهای توسعه روی رایانهها انجام میشود.
خانههای هوشمند (روشنایی، تهویه، امنیت)
شهرهای هوشمند (کنترل ترافیک، مدیریت زباله)
سلامت دیجیتال (پایش ضربان قلب، داروهای هوشمند)
صنعت هوشمند (مانیتورینگ تجهیزات، تعمیرات پیشگیرانه)
نتیجهگیری:
اینترنت اشیا بستری را فراهم کرده است تا رایانهها فراتر از تعامل سنتی با کاربران، به مدیریت و پردازش دادههای محیطی و اشیای فیزیکی نیز بپردازند. این ارتباط موجب شکلگیری سیستمهایی هوشمند، کارآمد و پاسخگو در مقیاسهای مختلف شده است.