سینتکس و ساختار ابتدایی جاوا اسکریپت
جاوا اسکریپت یک زبان برنامهنویسی با سینتکس ساده و منعطف است که بهراحتی میتوان آن را در مرورگرهای وب استفاده کرد. در این بخش، به برخی از مفاهیم اساسی و ساختار ابتدایی این زبان میپردازیم.
۱. معرفی ساختار ابتدایی جاوا اسکریپت
نوشتن کد جاوا اسکریپت در HTML
برای استفاده از جاوا اسکریپت در یک صفحه وب، میتوانید کدهای جاوا اسکریپت را داخل تگ <script> قرار دهید. این تگ معمولاً در بخش <head> یا قبل از بسته شدن تگ <body> قرار میگیرد.
ساختار پایه:
<html lang="en">
<head>
<meta charset="UTF-8">
<title>صفحه جاوا اسکریپت</title>
<script>
// این کد جاوا اسکریپت است
console.log("سلام، دنیای جاوا اسکریپت!");
</script>
</head>
<body>
<h1>آزمایش کد جاوا اسکریپت</h1>
</body>
</html>
۲. سینتکس اصلی جاوا اسکریپت
1.2. متغیرها (Variables)
در جاوا اسکریپت میتوانیم از متغیرها برای ذخیره دادهها استفاده کنیم. سه کلمه کلیدی برای تعریف متغیرها وجود دارد:
- var: متغیر قدیمی است که امروزه کمتر استفاده میشود.
- let: برای تعریف متغیرهایی که ممکن است تغییر کنند.
- const: برای متغیرهایی که مقدار آنها ثابت است و تغییر نمیکند.
مثال:
const name = "Ali"; // متغیر ثابت
۲.۲. عملگرها (Operators)
عملگرها برای انجام عملیات مختلف مانند جمع، تفریق، مقایسه و غیره استفاده میشوند.
- عملگرهای ریاضی: +, -, *, /, %
- عملگرهای مقایسهای: ==, ===, !=, >, <
- عملگرهای منطقی: &&, ||, !
مثال:
let sum = a + b; // جمع
let isEqual = (a == b); // مقایسه
3.2. دستورات شرطی (Conditional Statements)
برای انجام عملیات مختلف بسته به شرایط خاص، میتوانیم از دستورات شرطی استفاده کنیم.
- if برای انجام یک عملیات در صورتی که شرط درست باشد.
- else برای انجام عملیات در صورتی که شرط درست نباشد.
مثال:
if (age >= 18) {
console.log("شما بالغ هستید.");
} else {
console.log("شما هنوز بالغ نشدهاید.");
}
4.2. توابع (Functions)
توابع در جاوا اسکریپت برای گروهبندی کدهایی که یک کار خاص را انجام میدهند، استفاده میشوند.
- توابع میتوانند پارامتر بپذیرند و مقدار برگشت دهند.
- توابع خودخوان (Arrow Functions) نیز وجود دارند که نوشتن کد را سادهتر میکنند.
مثال:
function greet(name) {
return "سلام، " + name;
}
// تابع خودخوان (Arrow Function)
const greet = (name) => "سلام، " + name;
5.2. آرایهها (Arrays)
آرایهها برای ذخیره مجموعهای از دادهها در یک متغیر استفاده میشوند. این دادهها میتوانند از هر نوعی باشند.
مثال:
console.log(fruits[0]); // سیب
6.2. اشیاء (Objects)
اشیاء در جاوا اسکریپت برای ذخیره دادههای پیچیده بهصورت جفتهای کلید-مقدار (key-value) استفاده میشوند.
مثال:
name: "Ali",
age: 25,
greet: function() {
return "سلام، " + this.name;
}
};
console.log(person.name); // Ali
console.log(person.greet()); // سلام، Ali
7.2. دستورات حلقه (Loops)
حلقهها برای تکرار یک بخش از کد چندین بار استفاده میشوند.
- حلقه for برای تکرار تعدادی مشخص از بار.
- حلقه while برای تکرار زمانی که یک شرط درست است.
مثال:
for (let i = 0; i < 5; i++) {
console.log(i); // 0, 1, 2, 3, 4
}
// حلقه while
let i = 0;
while (i < 5) {
console.log(i); // 0, 1, 2, 3, 4
i++;
}
۳. نکات مهم در سینتکس جاوا اسکریپت
-
پایان دستور با نقطهویرگول (;): در بیشتر موارد، پایان هر دستور در جاوا اسکریپت با نقطهویرگول (;) مشخص میشود، اما در برخی موارد میتوان آن را حذف کرد و جاوا اسکریپت به صورت خودکار آن را اضافه میکند.
-
کامنتها: برای نوشتن توضیحات در کد میتوان از کامنتها استفاده کرد. کامنتهای تکخطی با // و کامنتهای چندخطی با /* */ نوشته میشوند.
مثال:
// این یک کامنت تکخطی است
/*
این یک کامنت چندخطی است
*/
نتیجهگیری
درک سینتکس و ساختار ابتدایی جاوا اسکریپت برای شروع برنامهنویسی با این زبان ضروری است. جاوا اسکریپت زبان سادهای است و با استفاده از متغیرها، عملگرها، دستورات شرطی، توابع و آرایهها میتوان برنامههای تعاملی و داینامیک ساخت. در آینده میتوان به مباحث پیچیدهتر مانند دستکاری DOM، رویدادها، و کار با APIها پرداخت.
