در بازار بورس، تحلیلگران و سرمایهگذاران از روشهای گوناگونی برای ارزیابی فرصتهای سرمایهگذاری استفاده میکنند. این روشها بهطور کلی در سه دستهی اصلی طبقهبندی میشوند:
تحلیل تکنیکال بر پایهی مطالعهی رفتار قیمت و حجم معاملات در گذشته است و فرض میکند که تمامی اطلاعات موجود، در نمودار قیمت منعکس شدهاند.
ابزارها و مفاهیم کلیدی:
نمودارهای شمعی (Candlestick Charts)
خطوط حمایت و مقاومت
الگوهای قیمتی (مثل الگوی سر و شانه، پرچم، مثلث)
اندیکاتورها و اسیلاتورها (مانند RSI، MACD، Moving Average)
واگراییها و همگراییها
حجم معاملات و رفتار آن نسبت به قیمت
مزیت: مناسب برای معاملات کوتاهمدت و میانمدت
نکته: نیاز به یادگیری ابزارها و تمرین عملی دارد.
در تحلیل بنیادی، سرمایهگذار تلاش میکند ارزش ذاتی سهام را با بررسی وضعیت مالی، عملکرد شرکت، و شرایط اقتصادی تعیین کند.
عناصر اصلی تحلیل بنیادی:
بررسی صورتهای مالی (ترازنامه، سود و زیان، جریان نقدی)
نسبتهای مالی (P/E، P/B، ROE، Debt to Equity و غیره)
تحلیل صنعت و موقعیت رقابتی شرکت
ارزیابی تیم مدیریتی و استراتژیهای آتی
بررسی عوامل کلان اقتصادی: نرخ تورم، نرخ بهره، رشد اقتصادی و سیاستهای پولی و مالی
مزیت: مناسب برای سرمایهگذاریهای بلندمدت
نکته: دیدگاه منطقی و صبر بالا نیاز دارد؛ نوسانات کوتاهمدت در آن چندان اهمیت ندارد.
این روش بر پایهی شناخت احساسات و هیجانات معاملهگران در بازار است. تحلیلگر سعی میکند رفتار جمعی سرمایهگذاران را شناسایی کرده و بر آن اساس تصمیمگیری کند.
ابزارها و نشانهها:
حجم معاملات غیرعادی
رفتار تودهای (Herd Behavior)
ترس و طمع در بازار (شاخص Fear & Greed)
اخبار و واکنشهای شبکههای اجتماعی
گپهای قیمتی (Price Gaps)
مزیت: میتواند نقاط برگشت بازار را نشان دهد
نکته: وابسته به درک شهودی از رفتار جمعی است و بهتنهایی قابل اتکا نیست.
بسیاری از تحلیلگران حرفهای از ترکیب تحلیل تکنیکال و بنیادی استفاده میکنند. در این روش، تحلیل بنیادی برای انتخاب سهام مناسب و تحلیل تکنیکال برای تعیین زمان ورود و خروج بهکار گرفته میشود.
روش تحلیل | مناسب برای | مزیت اصلی | محدودیت |
---|---|---|---|
تحلیل تکنیکال | کوتاهمدت/میانمدت | پیشبینی نقاط ورود و خروج دقیق | وابسته به نمودار و تجربه |
تحلیل بنیادی | بلندمدت | شناخت ارزش واقعی شرکت | نیاز به بررسی عمیق دادهها |
تحلیل روانشناسی | کوتاهمدت | تشخیص جو کلی بازار | حساس به هیجانات و اخبار |
انتخاب روش تحلیل مناسب بستگی به افق زمانی سرمایهگذاری، میزان ریسکپذیری و سطح دانش فردی دارد.