تاریخچه و فلسفه لینوکس
تولد لینوکس (Linux)
- ۱۹۹۱: یک دانشجوی فنلاندی به نام لینوس توروالدز (Linus Torvalds)، هسته‌ای متن‌باز را به عنوان جایگزین یونیکس برای استفاده شخصی ساخت.
- او در گروه خبری Usenet پیام معروف خود را منتشر کرد:«سلام به همه… من در حال ساخت یک سیستم‌عامل آزاد برای سازگاری با PCها هستم… فقط تفریح!»
- نام “Linux” از ترکیب نام Linus و کلمه “Unix” ساخته شد.
توسعه جامعه؛ متن‌باز و رایگان
- بر خلاف سیستم‌عامل‌های تجاری، کد لینوکس باز و رایگان بود؛ افراد بسیاری از سراسر دنیا به توسعه آن پیوستند.
- تحت لایسنس GPL (General Public License):هرکسی می‌تواند کد را بخواند، تغییر دهد و توزیع کند؛ اما هر تغییری هم باید باز و رایگان باقی بماند (ویژگی «موارد مشتق‌شده»).
ارتباط لینوکس و پروژه گنو (GNU/Linux)
- در دهه ۸۰ پروژه گنو (GNU) به رهبری ریچارد استالمن، ابزارها و نرم‌افزارهای آزاد یونیکسی را ساخت ولی هسته نداشت.
- وقتی هسته لینوکس آمد، همراه ابزارهای گنو یک سیستم‌عامل کامل شکل گرفت (اغلب به آن GNU/Linux گفته می‌شود).
فلسفه و اهداف لینوکس
آزادی (Freedom):
- آزادی استفاده، مطالعه، تغییر و اشتراک‌گذاری نرم‌افزار.
- کاربران اسیر فروشنده یا شرکت خاص نمی‌شوند.
متن‌باز بودن (Open Source):
- شفافیت کدپایه، امکان مشارکت، رفع سریع مشکلات و توسعه سریع‌تر.
جامعه‌محور بودن:
- توسعه توسط افراد داوطلب و شرکت‌ها؛ مدل اشتراکی و جهانی.
- فلسفه “همه می‌توانند کمک کنند و نفع ببرند.”
پایداری (Stability) و امنیت (Security):
- استفاده گسترده در سرورها، تحقیقات علمی و زیرساخت اینترنت به دلیل پایداری و امنیت بالا.
چرا لینوکس محبوب شد؟
- قابلیت اجرا روی انواع سخت‌افزار (جدید و قدیمی)
- هزینه صفر (رایگان بودن)
- پشتیبانی قوی جامعه و حرفه‌ای‌ها
- مدل توسعه باز و قانون‌مند
- حضور در دنیای سرور، سوپرکامپیوتر، گوشی (اندروید)، اینترنت اشیاء و…
