ساختار کلی کدهای پایتون
کدهای پایتون به دلیل سادگی و خواناییشان شهرت دارند. ساختار کدهای پایتون نسبت به بسیاری از زبانهای دیگر کمتر پیچیده است و از اصول پایهای پیروی میکند که در اینجا به بررسی آنها میپردازیم.
1. نحو (Syntax)
پایتون یک زبان با نحو ساده و خوانا است. در پایتون از نقاط خاصی برای جدا کردن دستورات استفاده نمیشود، بلکه از فاصلهها یا تورفتگیها (Indentation) برای مشخص کردن بلاکهای کد استفاده میشود. این ویژگی باعث میشود که کدها منظم و خواناتر باشند.
2. کامنتها
کامنتها در پایتون برای توضیح دادن کدها استفاده میشوند و باعث میشوند که کد برای دیگران قابل فهمتر باشد. برای نوشتن کامنت یک خطی، از علامت # استفاده میکنیم.
print("Hello, World!") # اینجا پیام چاپ میشود
برای نوشتن کامنتهای چندخطی از سه علامت نقل قول تکی (''') یا دوگانه (""") استفاده میشود.
این یک کامنت چندخطی است.
در اینجا میتوان توضیحات بیشتری نوشت.
'''
print("Hello, World!")
3. تو رفتگیها (Indentation)
در پایتون، ساختارهای کنترلی (مانند if، for، while، توابع و کلاسها) با استفاده از تورفتگی یا فاصله مشخص میشوند. عدم رعایت صحیح تورفتگی باعث ایجاد خطا در برنامه خواهد شد.
print("This is indented correctly")
در این مثال، بخش print باید با یک یا چند فضای خالی (یا تب) نسبت به دستور if تورفته باشد.
4. دستورات پایهای
دستورات در پایتون به شکل ساده و خوانا هستند. به عنوان مثال:
- پرینت کردن (Print): برای نمایش اطلاعات روی صفحه از دستور print() استفاده میکنیم.
- ورودی از کاربر (Input): برای گرفتن ورودی از کاربر از دستور input() استفاده میشود.
print("Hello, " + name)
- تعریف متغیرها: برای تعریف متغیرها نیازی به اعلام نوع داده نداریم و میتوانیم به سادگی متغیرها را تعریف کنیم.
y = 3.14
name = "Alice"
5. ساختارهای کنترلی
پایتون از ساختارهای کنترلی مانند if, else, elif, for, while پشتیبانی میکند.
- if / else:
if x > 5:
print("x is greater than 5")
else:
print("x is less than or equal to 5")
- for loop:
print(i)
- while loop:
while i < 5:
print(i)
i += 1
6. توابع
توابع در پایتون با استفاده از کلمه کلیدی def تعریف میشوند و میتوانند ورودیهایی را دریافت کرده و خروجیای را بازگردانند.
print("Hello, " + name)
greet("Alice")
7. کتابخانهها و ماژولها
پایتون از ماژولها و کتابخانههای مختلف برای گسترش قابلیتهای خود استفاده میکند. برای استفاده از کتابخانههای استاندارد یا کتابخانههای نصبشده باید از دستور import استفاده کرد.
print(math.sqrt(16)) # خروجی: 4.0
8. حلقههای تودرتو (Nested Loops)
در پایتون میتوان حلقهها را درون یکدیگر قرار داد.
for j in range(3):
print(f"i = {i}, j = {j}")
9. استثناها (Exceptions)
برای مدیریت خطاها و استثناها در پایتون از دستورات try, except, else, و finally استفاده میشود.
x = 10 / 0
except ZeroDivisionError:
print("Cannot divide by zero")
else:
print("No error occurred")
finally:
print("This will always execute")
10. کلاسها و شیءگرایی
پایتون از برنامهنویسی شیءگرا پشتیبانی میکند و میتوان کلاسها و اشیاء را تعریف کرد.
def __init__(self, name, age):
self.name = name
self.age = age
def greet(self):
print(f"Hello, my name is {self.name} and I am {self.age} years old.")
person1 = Person("Alice", 30)
person1.greet()
نتیجهگیری
ساختار کدهای پایتون به گونهای طراحی شده که بسیار ساده و خوانا باشد. استفاده از تورفتگیها به جای براکتها برای تعیین بلاکهای کد، باعث میشود که کدها به شکلی منظم و واضح نوشته شوند. این ویژگیها باعث میشوند که پایتون برای مبتدیان بسیار مناسب باشد و کدهای آن قابل نگهداری و تغییر باشند.
