نصب و راه‌اندازی پایتون
برای شروع برنامه‌نویسی با پایتون، ابتدا باید پایتون را روی سیستم خود نصب کرده و محیط توسعه مناسب را تنظیم کنید. در اینجا مراحل نصب و راه‌اندازی پایتون به‌طور کامل توضیح داده شده است.
1. نصب پایتون:
الف) دانلود پایتون:
- به وب‌سایت رسمی پایتون به آدرس python.org بروید.
- از منوی Downloads، نسخه مناسب سیستم‌عامل خود را انتخاب کنید (ویندوز، macOS یا لینوکس).
- برای ویندوز، پیشنهاد می‌شود نسخه آخر پایتون ۳ را دانلود کنید.
- برای macOS و لینوکس، پایتون به‌طور پیش‌فرض معمولاً نصب شده است، اما بهتر است آخرین نسخه را دانلود کنید.
ب) نصب پایتون در ویندوز:
- پس از دانلود فایل نصب، آن را اجرا کنید.
- در پنجره نصب، مطمئن شوید که گزینه "Add Python to PATH" را تیک بزنید تا پایتون به مسیر سیستم اضافه شود.
- روی Install Now کلیک کنید تا نصب آغاز شود.
- پس از اتمام نصب، برای اطمینان از نصب موفقیت‌آمیز، Command Prompt را باز کرده و دستور زیر را وارد کنید:
این دستور باید نسخه پایتون نصب‌شده را نمایش دهد.python --version
ج) نصب پایتون در macOS:
- از python.org نسخه macOS پایتون را دانلود کنید.
- فایل
.pkgرا اجرا کرده و مراحل نصب را دنبال کنید. - پس از نصب، برای اطمینان از نصب صحیح پایتون، ترمینال را باز کرده و دستور زیر را وارد کنید:
اگر نسخه پایتون نمایش داده شود، نصب به‌درستی انجام شده است.python3 --version
د) نصب پایتون در لینوکس:
در بیشتر توزیع‌های لینوکس، پایتون به‌طور پیش‌فرض نصب است. با این حال، برای نصب یا به‌روزرسانی به نسخه آخر می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:
sudo apt-get install python3
پس از نصب، دستور زیر را در ترمینال وارد کنید تا از نصب درست پایتون مطمئن شوید:
2. نصب محیط توسعه یکپارچه (IDE) برای پایتون:
برای راحت‌تر نوشتن و اجرای کدهای پایتون، می‌توانید از محیط‌های توسعه یکپارچه (IDE) استفاده کنید. دو محیط معروف برای پایتون عبارتند از:
الف) Visual Studio Code (VSCode):
- به وب‌سایت Visual Studio Code بروید و نسخه مناسب سیستم‌عامل خود را دانلود کنید.
- پس از نصب، در VSCode باید افزونه پایتون را نصب کنید:
- VSCode را باز کنید.
- از نوار بالای صفحه، به قسمت Extensions بروید.
- در بخش جستجو، Python را تایپ کنید و افزونه رسمی Python را نصب کنید.
- پس از نصب، می‌توانید در VSCode کدهای پایتون را بنویسید و اجرا کنید.
ب) PyCharm:
- به وب‌سایت PyCharm بروید و نسخه رایگان (Community) یا تجاری (Professional) را دانلود کنید.
- پس از نصب، PyCharm را باز کنید و از آن برای نوشتن کدهای پایتون استفاده کنید.
- در PyCharm، شما می‌توانید محیط‌های مجازی (Virtual Environments) را به‌راحتی برای پروژه‌های مختلف ایجاد کنید.
3. تنظیم محیط مجازی (Virtual Environment):
استفاده از محیط‌های مجازی به شما این امکان را می‌دهد که بسته‌ها و کتابخانه‌ها را به‌طور جداگانه برای هر پروژه نصب کنید، بدون اینکه به سیستم شما آسیبی وارد شود.
الف) ایجاد محیط مجازی در ویندوز:
-
وارد پوشه پروژه خود شوید.
-
دستور زیر را برای ایجاد محیط مجازی اجرا کنید:
python -m venv myenvاین دستور یک محیط مجازی به نام myenv ایجاد می‌کند.
-
برای فعال‌سازی محیط مجازی:
myenv\Scripts\activate
ب) ایجاد محیط مجازی در macOS و لینوکس:
-
وارد پوشه پروژه خود شوید.
-
دستور زیر را برای ایجاد محیط مجازی اجرا کنید:
python3 -m venv myenv -
برای فعال‌سازی محیط مجازی:
4. نصب بسته‌های مورد نیاز:
برای نصب بسته‌ها و کتابخانه‌ها در پایتون از pip استفاده می‌شود که یک ابزار مدیریت بسته است. پس از فعال‌سازی محیط مجازی، می‌توانید بسته‌های مختلف را نصب کنید.
نصب بسته با pip:
-
به‌عنوان مثال برای نصب کتابخانه
numpy:pip install numpy -
برای نصب چندین بسته به‌طور هم‌زمان، می‌توانید از یک فایل به نام
requirements.txtاستفاده کنید. این فایل لیستی از بسته‌ها را شامل می‌شود که به‌طور خودکار نصب می‌شوند.pip install -r requirements.txt
5. تست نصب و اجرای کد پایتون:
برای اطمینان از اینکه همه چیز به‌درستی نصب شده است، می‌توانید یک فایل پایتون ساده بسازید و آن را اجرا کنید.
-
یک فایل متنی به نام
test.pyایجاد کنید. -
در داخل این فایل، کد زیر را بنویسید:
print("Hello, Python!") -
فایل را در محیط خط فرمان یا ترمینال اجرا کنید:
python test.py
اگر پیام "Hello, Python!" را دیدید، پایتون به‌درستی نصب شده است.
نتیجه‌گیری:
پس از نصب و راه‌اندازی پایتون و محیط توسعه مناسب، شما آماده هستید که کدنویسی با پایتون را آغاز کنید. ابزارهای مختلف مانند IDEهای قدرتمند (VSCode، PyCharm) و قابلیت استفاده از محیط‌های مجازی به شما کمک می‌کنند تا تجربه برنامه‌نویسی روان‌تر و سازمان‌دهی‌شده‌تری داشته باشید.
