بررسی حلقه در پایتون

حلقه‌ها در پایتون برای اجرای مکرر یک بلوک کد تا زمانی که یک شرط برقرار باشد، استفاده می‌شوند. دو نوع اصلی حلقه در پایتون وجود دارد: for و while.

۱. حلقه for

حلقه for برای پیمایش روی مجموعه‌ای از مقادیر مانند لیست، رشته، دیکشنری و محدوده عددی (range) استفاده می‌شود.

ساختار کلی:

for متغیر in مجموعه:

    # کد اجرا می‌شود برای هر مقدار در مجموعه

مثال:

fruits = ["apple", "banana", "cherry"]

for fruit in fruits:

    print(fruit)

این کد مقدارهای لیست fruits را یکی‌یکی در متغیر fruit قرار داده و چاپ می‌کند.

۲. استفاده از range() در حلقه for

تابع range() برای تولید یک دنباله از اعداد استفاده می‌شود.

مثال:

for i in range(5):

    print(i)

این کد از ۰ تا ۴ را چاپ می‌کند (از ۰ شروع و تا ۵، اما بدون شامل شدن ۵).

می‌توان مقدار شروع، پایان و گام را مشخص کرد:

for i in range(1, 10, 2):  # شروع از ۱، تا ۱۰ (بدون شامل شدن ۱۰)، با گام ۲

    print(i)

۳. حلقه while

حلقه while تا زمانی که شرط برقرار باشد، اجرا می‌شود.

ساختار کلی:

while شرط:

    # کد اجرا می‌شود تا زمانی که شرط True باشد

مثال:

x = 0

while x < 5:

    print(x)

    x += 1

در این کد، مقدار x از ۰ تا ۴ چاپ می‌شود و بعد از هر تکرار، مقدار آن یک واحد افزایش می‌یابد. وقتی x به ۵ برسد، شرط برقرار نیست و حلقه متوقف می‌شود.

۴. دستورات break و continue در حلقه‌ها

break باعث توقف کامل حلقه می‌شود.
continue باعث رد شدن از ادامه تکرار جاری و رفتن به تکرار بعدی می‌شود.

مثال break:

for i in range(10):

    if i == 5:

        break

    print(i)

این کد مقادیر ۰ تا ۴ را چاپ می‌کند و وقتی i == 5 شد، حلقه متوقف می‌شود.

مثال continue:

for i in range(5):

    if i == 2:

        continue

    print(i)

این کد همه اعداد بین ۰ تا ۴ را چاپ می‌کند به‌جز ۲، زیرا در آن مقدار، continue باعث رد شدن ادامه کد و رفتن به تکرار بعدی می‌شود.

۵. حلقه‌های تودرتو (Nested Loops)

در پایتون می‌توان از حلقه‌های تودرتو برای انجام عملیات پیچیده‌تر استفاده کرد.

مثال:

for i in range(3):

    for j in range(2):

        print(f"i={i}, j={j}")

این کد برای هر مقدار i، دو مقدار j را چاپ می‌کند.

۶. استفاده از else در حلقه‌ها

می‌توان از else در for و while استفاده کرد که فقط در صورتی اجرا می‌شود که حلقه بدون break متوقف شود.

مثال:

for i in range(5):

    print(i)

else:

    print("حلقه به پایان رسید")

مثال با break که else اجرا نمی‌شود:

for i in range(5):

    if i == 3:

        break

    print(i)

else:

    print("این پیام نمایش داده نمی‌شود")

در اینجا، چون break اجرا شده، بخش else اجرا نخواهد شد.