دستورات اصلی در دبیان
در Debian (و عموم توزیعهای لینوکس) دستورات اصلی بیشتر حول مدیریت فایلها، کاربران، سرویسها، شبکه و بستههاست. این فهرست یک مرجع سریع (Cheat Sheet) از مهمترین آنهاست:
مدیریت فایل و دایرکتوریها
ls # فهرستگیری
cd # تغییر مسیر
pwd # نمایش مسیر جاری
cp src dst # کپی فایل/پوشه
mv src dst # جابجایی یا تغییر نام
rm file # حذف فایل
mkdir dir # ساخت پوشه
rmdir dir # حذف پوشه خالی
find /path -name "*.txt" # جستجو
cd # تغییر مسیر
pwd # نمایش مسیر جاری
cp src dst # کپی فایل/پوشه
mv src dst # جابجایی یا تغییر نام
rm file # حذف فایل
mkdir dir # ساخت پوشه
rmdir dir # حذف پوشه خالی
find /path -name "*.txt" # جستجو
مدیریت کاربران و گروهها
adduser user1 # اضافه کردن کاربر
passwd user1 # تغییر رمز
usermod -aG sudo user1 # افزودن به گروه sudo
deluser user1 # حذف کاربر
groups user1 # نمایش گروههای کاربر
passwd user1 # تغییر رمز
usermod -aG sudo user1 # افزودن به گروه sudo
deluser user1 # حذف کاربر
groups user1 # نمایش گروههای کاربر
مدیریت پکیجها در Debian
apt update # بروزرسانی فهرست پکیجها
apt upgrade # بروزرسانی پکیجهای نصب شده
apt install packagename # نصب پکیج
apt remove packagename # حذف پکیج
apt purge packagename # حذف کامل با پیکربندی
dpkg -i package.deb # نصب پکیج .deb
dpkg -l # لیست پکیجهای نصبشده
apt upgrade # بروزرسانی پکیجهای نصب شده
apt install packagename # نصب پکیج
apt remove packagename # حذف پکیج
apt purge packagename # حذف کامل با پیکربندی
dpkg -i package.deb # نصب پکیج .deb
dpkg -l # لیست پکیجهای نصبشده
مدیریت سرویسها (systemd)
systemctl status servicename # وضعیت سرویس
systemctl start servicename # شروع
systemctl stop servicename # توقف
systemctl restart servicename # راهاندازی مجدد
systemctl enable servicename # فعالسازی در بوت
systemctl disable servicename # غیرفعالسازی
systemctl start servicename # شروع
systemctl stop servicename # توقف
systemctl restart servicename # راهاندازی مجدد
systemctl enable servicename # فعالسازی در بوت
systemctl disable servicename # غیرفعالسازی
دستورات شبکه
ip a # نمایش IP و اینترفیسها
ping google.com # تست اتصال
ss -tulnp # نمایش پورتها و برنامهها
curl -I http://site # بررسی هدرهای HTTP
wget URL # دانلود فایل
ping google.com # تست اتصال
ss -tulnp # نمایش پورتها و برنامهها
curl -I http://site # بررسی هدرهای HTTP
wget URL # دانلود فایل
مانیتورینگ منابع
top # پروسسها و مصرف منابع
htop # نسخه پیشرفته top
df -h # فضای دیسک
free -h # میزان RAM
du -sh * # حجم پوشهها/فایلها
htop # نسخه پیشرفته top
df -h # فضای دیسک
free -h # میزان RAM
du -sh * # حجم پوشهها/فایلها
دسترسی و مجوزها
chmod 755 file # تغییر دسترسی
chown user:group file # تغییر مالکیت
sudo command # اجرای دستورات به عنوان root
chown user:group file # تغییر مالکیت
sudo command # اجرای دستورات به عنوان root
