اجزای اصلی محیط دسکتاپ دبیان

۱. نوار بالا (Top Bar یا Panel)

• نمایش زمان، ساعت، وضعیت شبکه، صدا، باتری و منوی سیستم.
• در برخی دسکتاپ‌ها (مانند KDE یا XFCE) این نوار پایین صفحه قرار دارد.

۲. منوی برنامه‌ها (Applications Menu / Start Menu)

• دسترسی سریع به تمامی برنامه‌های نصب شده.
• معمولاً با کلیک بر روی آیکون مخصوص (در گوشه) یا فشردن کلید Super/Win باز می‌شود.
• در GNOME، با باز کردن Activities Overview یا زدن کلید Super.

۳. ناحیه اعلان‌ها (Notification Area / System Tray)

• نمایش اعلان‌ها (Notification)، وضعیت بلوتوث، USB، شبکه و …
• امکان مشاهده پیام‌ها یا اعلان‌ها از اپلیکیشن‌ها.

۴. پنجره‌ها (Windows)

• هر برنامه/فایل‌منیجر/ترمینال معمولاً به صورت یک پنجره مجزا نمایش داده می‌شود.
• امکاناتی مثل بستن، کوچک/بزرگ کردن (Minimize/Maximize/Close) دارد.

۵. دسکتاپ (Desktop Area)

• صفحه اصلی با پس‌زمینه (Wallpaper)، که می‌توانید فایل‌ها، میانبرها یا پوشه قرار دهید (در GNOME پیش‌فرض، قابلیت گذاشتن آیکون‌ها روی دسکتاپ کمی محدودتر است اما در KDE و XFCE آزادانه‌تر است).

۶. Switcher فضاهای کاری (Workspaces)

• توانایی داشتن چند دسکتاپ مجازی برای سازماندهی کارها.
• با کلیدهای ترکیبی (مانند Super+PageUp/PageDown یا Ctrl+Alt+Arrow) بین فضاها جابه‌جا می‌شوید.
• در GNOME این قابلیت در Activities Overview قرار دارد.

۷. File Manager (مدیر فایل)

• برای دسترسی، کپی و مدیریت فایل‌ها (در GNOME: Nautilus، در KDE: Dolphin، در XFCE: Thunar).

۸. مدیر وظایف (Task Manager/Switcher)

• نمایش لیست برنامه‌های در حال اجرا و امکان جابه‌جایی بین آن‌ها (Alt+Tab).
• در برخی دسکتاپ‌ها نوار وظیفه (Taskbar) پایین صفحه است.

۹. تنظیمات سیستمی (System Settings/Control Center)

• پنلی برای تغییر تنظیمات نمایش، صدا، موس، شبکه، کاربران و …(در GNOME: Settings، در KDE: System Settings).

تفاوت اصلی بین دسکتاپ‌ها

• GNOME: ساده، مینیمال، بدون نوار وظیفه سنتی، ابتکار در طراحی.
• KDE: بسیار قابل شخصی‌سازی، ویجت‌ها و تم‌های متنوع، کاربرپسند.
• XFCE/LXDE: سبک و ساده، مناسب سیستم ضعیف.
• Cinnamon/MATE: شبیه ویندوز، هم آشنا و هم متعادل.

نمای کلی (تصویری - توصیفی):