کتابخونه : بخوانیم و یاد بگیریم

در CentOS (و به طور کلی لینوکس)، دستورات دارای یک ساختار استاندارد هستند که اگر آن را بفهمید، اجرای فرمان‌ها و به‌کارگیری گزینه‌ها بسیار ساده‌تر می‌شود.

1. ساختار کلی دستور در لینوکس

command [options] [arguments]

یا گاهی:

command -option argument1 argument2

command → نام برنامه یا ابزاری که می‌خواهید اجرا کنید.
options (گزینه‌ها) → تغییر رفتار پیش‌فرض دستور (معمولاً کوتاه با - یا بلند با -- شروع می‌شوند).
arguments (آرگومان‌ها) → ورودی‌ها یا مسیرهایی که دستور باید روی آن‌ها کار کند.

2. مثال‌های ساده از ساختار

لیست پوشه با جزییات طولانی

ls -l /home

ls = دستور
-l = گزینه کوتاه (long format)
/home = آرگومان (مسیر پوشه)

جستجوی عبارت در یک فایل

grep "error" /var/log/messages

grep = دستور
"error" = آرگومان اول (عبارت مورد جستجو)
/var/log/messages = آرگومان دوم (مسیر فایل)

استفاده از گزینه بلند

tar --create --gzip --file=backup.tar.gz folder/

--create = ایجاد آرشیو
--gzip = فشرده‌سازی gzip
--file= = تعیین نام فایل خروجی
folder/ = مسیر پوشه هدف

3. نوع گزینه‌ها (Options)

گزینه‌های کوتاه (Short options)

یک خط تیره + یک حرف
می‌توان چند گزینه کوتاه را پشت هم نوشت:

ls -l -a     # دو گزینه جدا

ls -la       # معادل بالا

گزینه‌های بلند (Long options)

دو خط تیره + یک کلمه کامل

ls --all

4. آرگومان‌ها (Arguments)

اگر مسیر یا عبارت فاصله داشته باشد، باید داخل " " یا ' ' قرار بگیرد:

cp "my file.txt" /tmp/

5. ترکیب چند دستور

با استفاده از اپراتورها:

; → اجرای پشت سر هم بدون وابستگی:

cd /var; ls

&& → اجرای دوم فقط اگر اولی موفق بود:

mkdir newdir && cd newdir

|| → اجرای دوم فقط اگر اولی شکست خورد:

cd /wrongpath || echo "Path not found"

6. مشاهده راهنمای دستورات

صفحه manual:

man command

نمایش راهنمای کوتاه:

command --help

مثال:

ls --help

7. جمع‌بندی تصویری ساختار

[دستور] [گزینه‌ها/سوئیچ‌ها] [آرگومان‌ها/ورودی‌ها]

مثال:

chmod -R 755 /var/www/html

chmod = تغییر مجوزها
-R = گزینه (recursive)
755 = مقدار مجوز
/var/www/html = مسیر پوشه هدف