محیط کاربری در CentOS

در CentOS دو نوع محیط کاربری اصلی وجود دارد:

1. محیط کاربری گرافیکی (GUI — Graphical User Interface)

محیطی شبیه ویندوز یا مک با پنجره‌ها، آیکون‌ها و قابلیت کار با ماوس. رایج‌ترین محیط‌های گرافیکی در CentOS:

GNOME (پیش‌فرض در نسخه‌های جدید RHEL/CentOS)
KDE Plasma (محیط گرافیکی پیشرفته و قابل شخصی‌سازی)
Xfce (سبک، سریع، مناسب سیستم‌های قدیمی)
MATE (ساده، مصرف منابع کم)

نصب محیط گرافیکی در CentOS:

# نصب GNOME

sudo yum groupinstall "Server with GUI"

# نصب KDE Plasma

sudo yum groupinstall "KDE Plasma Workspaces"

اجرای سیستم در حالت گرافیکی:

sudo systemctl set-default graphical.target

sudo systemctl start graphical.target

2. محیط کاربری خط فرمانی (CLI — Command-Line Interface)

صفحه‌ی ترمینال که با تایپ دستور کار می‌کند. رایج‌ترین شل CentOS، Bash است.

دستورات مهم در CLI:

مدیریت فایل‌ها و پوشه‌ها: ls, cd, cp, mv, rm
مدیریت بسته‌ها: yum install, yum update, yum remove
کنترل سرویس‌ها: systemctl start, systemctl stop, systemctl status
مدیریت کاربران: useradd, passwd, usermod
اتصال از راه دور: ssh user@IP

CentOS 7 و 8 از yum و dnf استفاده می‌کنند، GNOME پیش‌فرض GUI است.

روی سرورهای پرکاربرد، CLI ترجیح داده می‌شود اما برای کاربرانی که با رابط تصویری راحت‌ترند، GUI مناسب است.

می‌توان هر دو محیط را همزمان نصب و بین آن‌ها جابجا شد.